Klasyfikacje i normy olejów

Ogólne zagadnienia produkcji olejów samochodowych/silnikowych

Podstawowy składnik oleju silnikowego stanowi olej bazowy. Dodatki uszlachetniające nadają mu właściwości odpowiednie do wymaganych zastosowań. Olej bazowy jest to przeważnie olej mineralny powstały w procesie przeróbki ropy naftowej, ponadto coraz częściej olej bazowy stanowi olej syntetyczny otrzymany na drodze chemicznej syntezy. Dodatki uszlachetniające mają za zadanie poprawić właściwości oleju bazowego i dostosować je do określonych wymagań. Za sprawą zestawów substancji uszlachetniających polepsza się min: odporność na niską oraz wysoką temperaturę, właściwości myjące, smarujące, odporność na utratę charakterystyki w ciężkich warunkach eksploatacyjnych.

Rola oleju silnikowego w układzie napędowym pojazdów

Pierwszoplanowym zadaniem oleju silnikowego jest zmniejszenie tarcia a tym samym zużycia współpracujących podzespołów. Na tym rola oleju silnikowego się nie kończy. Nie wszyscy wiedzą, że olej silnikowy, zwłaszcza syntetyczny ma wysokie właściwości myjące przez co pomaga odprowadzać produkty spełnia do filtra oleju, ochrania komorę spalania przed korozją, podnosi szczelność układu, chłodzi silnik przez odprowadzanie ciepła z najbardziej nagrzanych elementów.

Sposoby klasyfikacji i oznaczania olejów silnikowych

Oznaczenia umieszczone na opakowaniu oleju silnikowego jednoznacznie wskazują na jego zastosowanie i pozwalają dobrać właściwy olej do silnika spalinowego. Wyróżniamy kilka norm klasyfikacyjnych stworzonych w celu pełnego opisu charakterystyki olejów silnikowych.

Klasyfikacja wg lepkości:

Klasyfikacja lepkościowa została opracowana przez Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Samochodowych SAE.

Norma lepkościowa SAE dzieli oleje silnikowe na sześć klas dla zimowych warunków klimatycznych (W- Winter- Zima) : 0W, 5W, 10W, 15W, 20W, 25W. Im niższa wartość przed literą W tym olej ma zastosowanie w cięższych warunkach pogodowych. Np. olej 5W ma zastosowanie dla temperatur do -35 C.

Dla letnich warunków klimatycznych określono pięć klas letnich: 20, 30, 40, 50, 60. I tak olej kasy SAE 40 został przystosowany do temperatur otoczenia do 40C.

Aktualnie w sprzedaży spotykamy głównie oleje wielosezonowe oznaczone wg SAE jako np. 10W-40. Dzięki dodatkom uszlachetniającym powstają oleje na tyle płynne w niskich temperaturach, że jest możliwy rozruch silnika. Jednocześnie zachowujące wysokie właściwości smarne w wysokich zakresach temperatur, bez efektu zrywania filmu olejowego na współpracujących gorących powierzchniach.

Klasyfikacja jakościowa ze względu na własności użytkowe

Klasyfikacja jakościowa wg API – Amerykańskiego Instytutu Nafty, spotykany jest też jej europejski odpowiednik ACEA, wskazuje na właściwości użytkowe oleju oraz zastosowanie do smarowania określonych jednostek napędowych.

Ten typ klasyfikacji wykorzystuje głównie, oprócz standardowych testów laboratoryjnych, testy silnikowe. Każda własność oleju, jak np.: właściwości antykorozyjne, odporność na zmianę parametrów podczas pracy w ciężkich warunkach, jest weryfikowana na różnych typach silników.

Klasyfikacja jakościowa zakłada podział olejów na dwie grupy wg rodzaju zapłonu:

Grupa S do silników o zapłonie iskrowym: np. SA, SB, SC, SD, SE, SF, SG, SH, SJ i grupa olejów C do silników o zapłonie samoczynnym np.: CA, CB, CC, CD, CE, CF

Dobór oleju wg normy jakościowej polega w pierwszej kolejności na określeniu typu zapłonu a następnie wskazaniu daty powstania silnika. Im wyższa w alfabecie druga litera w danej grupie tym bardziej współczesna jest konstrukcja silnika.

Oleje oznakowane podwójnie np.: SF/CD należą do olejów uniwersalnych, nadających się do smarowania silników o zapłonie samoczynnym jak i iskrowym. Klasyfikacja wg energooszczędności, wpływu oleju silnikowego na zmniejszenie zużycia paliwa.

Klasyfikacja wg energooszczędności, wpływu oleju silnikowego na zmniejszenie zużycia paliwa.

Amerykański Instytut Nafty wprowadził uzupełniającą klasyfikację EC, która wskazuje na oszczędności w zużyciu paliwa przy zastosowaniu olejów danej klasy. Określono trzy grupy olejów ECI – 1,5%, ECII- 2,7%, ECIII-3,9% oszczędności. Klasyfikacje te mają zastosowanie dla olejów o niskiej lepkości zwłaszcza olejów syntetycznych.

BMW Longlife-01
BMW Longlife-01 FE
BMW Longlife-04
BMW Longlife-98
BMW M Serie

Chrysler MS-10725

Ferrari

Fiat 9.55535-D2
Fiat 9.55535-G1
Fiat 9.55535-G2
Fiat 9.55535-H2
Fiat 9.55535-H3
Fiat 9.55535-M2
Fiat 9.55535-N2
Fiat 9.55535-S1
Fiat 9.55535-S2
Fiat 9.55535-Z2

Ford WSS-M2C153-E
Ford WSS-M2C913-A
Ford WSS-M2C913-B
Ford WSS-M2C913-C
Ford WSS-M2C913-D
Ford WSS-M2C917-A
Ford WSS-M2C925-A
Ford WSS-M2C925-B
Ford WSS-M2C934-B
Ford WSS-M2C937-A
Ford WSS-M2C948-B

GM "dexos2"
GM 6094M
GM-LL-A-025
GM-LL-B-025

ILSAC GF-2
ILSAC GF-3
ILSAC GF-4

Iveco 18-1811 Sp-S1

Jaguar Land Rover STJLR.03.5003

JASO DL-1
JASO FD
JASO MA
JASO MA2
JASO SG+

Königsegg

MAN 271

Maserati Approved

MAZDA

MB 226.5
MB 228.1
MB 229.1
MB 229.3
MB 229.31
MB 229.5
MB 229.51

Peugeot Citroën B71 2290
Peugeot Citroën B71 2294
Peugeot Citroën B71 2295
Peugeot Citroën B71 2296
Peugeot Citroën B71 2312

Porsche A40
Porsche C30

Renault RN0700
Renault RN0710
Renault RN0720

Saab Turbo

TOYOTA

Volvo VCC RBS0-2AE
Volvo VDS

VW 500 00
VW 501 01
VW 502 00
VW 503 00
VW 503 01
VW 504 00 / 507 00
VW 505 00
VW 505 01
VW 506 00
VW 506 01